Hiện nay, có khá nhiều người bệnh đang sử dụng thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp. Đây là một loại thuốc đặc biệt giúp chống lại các tế bào miễn dịch tấn công các mô khỏe mạnh của cơ thể. Tuy nhiên, bạn cần sử dụng thuốc này theo đúng chỉ định của bác sĩ để tránh gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch và một số rủi ro ngoài ý muốn.
Thông tin chung về thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp
Thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp chính là tên gọi chung của các loại protein được biến đổi gen sao cho có thể tác động vào hệ thống miễn dịch của con người, kích hoạt khả năng chống viêm và cải thiện các triệu chứng viêm khớp hiệu quả. Thuốc này hiện nay đang được sử dụng rộng rãi tại nhiều cơ sở y tế uy tín trên toàn quốc.
Có rất nhiều thuốc sinh học khác nhau có thể dùng để điều trị viêm khớp dạng thấp. Cụ thể:
- Thuốc sinh học ức chế tế bào B: Các loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến tế bào B trong cơ thể con người. Tế bào B chính là các tế bào bạch cầu, mang một loại protein sở hữu khả năng kích hoạt hệ thống miễn dịch.
- Thuốc chẹn Interleukin – 1 (IL-1): Loại thuốc sinh học này có thể ức chế quá trình sản xuất các chất gây triệu chứng viêm mà cơ thể con người tạo ra.
- Interleukin – 6 (IL-6) hoặc là thuốc chẹn interleukin – 17: Thuốc này có tác dụng ngăn chặn hiệu quả các hóa chất gây viêm kết nối vào các tế bào.
- Thuốc sinh học ức chế tế bào T: Thuốc này giúp ngăn chặn sự giao tiếp giữa các tế bào T. Đây là một loại tế bào bạch cầu có thể gây ra phản ứng viêm trong cơ thể.
- Chất ức chế Janus kinase (JAK): Thuốc này hoạt động dựa trên cơ chế ngăn chặn các protein kích hoạt quá trình viêm trong cơ thể.
- Chất ức chế yếu tố hoại tử khối u (TNF): Đây là thuốc giúp ngăn chặn một chất hóa học mà cơ thể con người tạo ra để thúc đẩy quá trình viêm.
Thuốc sinh học có thể sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp song song với Methotrexate và các loại thuốc tân dược chữa viêm khớp khác để mang lại hiệu quả điều trị tối ưu nhất cho người bệnh. Thuốc này chỉ được dùng dưới dạng tiêm tĩnh mạch hoặc truyền trực tiếp vào cơ thể người.
- Xem Thêm: Biến Chứng Viêm Khớp Dạng Thấp, Nguyên Nhân Và Dấu Hiệu Của Bệnh
Thuốc sinh học hoạt động trên cơ chế nào?
Thuốc sinh học hoạt động dựa trên cơ chế kích thích hệ thống miễn dịch để ức chế tình trạng viêm. Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc sinh học khác nhau nhưng đều có chung mục đích là tác động đến các nguyên nhân gây viêm, gây tổn thương khớp từ đó giúp kháng viêm, giảm đau khớp hiệu quả.
Thuốc sinh học hoạt động bằng cách ngăn ngừa các phản ứng sinh hóa diễn ra trong cơ thể, cụ thể là phản ứng viêm. Điều này hoàn toàn trái ngược với các loại thuốc khác đã và đang được sử dụng để điều trị triệu chứng viêm.
Bác sĩ chuyên khoa thường kê thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp cho người bệnh nếu các nhóm thuốc khác không mang lại hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể sử dụng kết hợp thuốc này với các loại thuốc đặc trị bệnh khác để đạt hiệu quả tốt nhất.
Chống chỉ định thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp
Thuốc sinh học chữa viêm khớp dạng thấp có thể khiến một vài bệnh lý mãn tính không hoạt động bùng phát, chẳng hạn như bệnh lao. Do đó, bác sĩ thường không chỉ định loại thuốc này cho một số đối tượng sau:
- Người mắc bệnh đa xơ cứng.
- Bệnh nhân suy tim có triệu chứng sung huyết nặng.
- Bệnh nhân lao.
- Bệnh nhân viêm gan B mạn tính.
- Người bị viêm gan C mạn tính.
Ngoài ra, phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc đang có dự định mang thai cũng nên thông báo với bác sĩ nếu muốn sử dụng thuốc sinh học. Mặc dù tác động của thuốc này đến những đối tượng trên vẫn chưa được công bố nhưng người bệnh cũng nên cẩn trọng để tránh các rủi ro ngoài ý muốn.
Trong nhiều trường hợp, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh ngừng sử dụng thuốc sinh học trước khi thực hiện phẫu thuật. Điều này nhằm mục đích tránh tối đa nguy cơ nhiễm trùng vết mổ.
Xem thêm: TOP 5Cách Chữa Viêm Khớp Bằng Quả Dứa Và Lưu Ý Khi Thực Hiện
Tác dụng của thuốc sinh học kéo dài bao lâu?
Đa số người bệnh có thể cảm nhận hiệu quả của thuốc sinh học chữa viêm khớp dạng thấp ngay sau 1 tuần sử dụng thuốc hoặc lâu nhất là 12 tuần kể từ khi bắt đầu sử dụng. Các triệu chứng bệnh sẽ được cải thiện trong khoảng 3 – 6 tháng.
Tuy nhiên, đôi khi thuốc sinh học có thể kém hiệu quả hơn sau nhiều tháng hoặc nhiều năm sử dụng đối với một số trường hợp. Bởi vì hệ thống miễn dịch luôn luôn phát triển các kháng thể liên tục để chống lại sự tác động của thuốc. Một khi điều này xảy ra, triệu chứng viêm khớp dạng thấp có nguy cơ tái phát rất cao. Lúc này, bác sĩ thường đề nghị người bệnh áp dụng các loại thuốc sinh học khác để điều trị.
- Tìm Hiểu Thêm: Viêm Khớp Dạng Thấp Không Nên Ăn Gì? Và Nên Ăn Gì Để Tốt Cho Xương Khớp
Thuốc sinh học điều trị viêm khớp có tốt không?
Dựa trên những hiểu biết mới về cơ chế bệnh sinh của chứng viêm khớp dạng thấp, các chất sinh học phù hợp đã được nghiên cứu và đưa vào áp dụng mang lại hiệu quả lâm sàng tốt. Cụ thể là giảm đau và giảm các đợt tiến triển của viêm khớp.
Enbrel là một trong những thuốc sinh học được ứng dụng lâm sàng nhiều nhất tại ở các nước trên thế giới và những năm gần đây. Đặc biệt, thuốc cũng đã được một số khoa xương khớp tại các bệnh viện ở Việt Nam nghiên cứu ứng dụng và cho thấy kết quả khả quan.
Thuốc sinh học sau khi tiêm tĩnh mạch hoặc truyền trực tiếp vào cơ thể người bệnh sẽ tự động được kích thích để ngăn chặn hiệu quả quá trình truyền tín hiệu của các tế bào ở hệ thống miễn dịch. Những tín hiệu này được xem là tác nhân gây nên quá trình phá hủy mô khớp.
Ngoài ra, một chủng thuốc sinh học cũng sẽ có cơ chế ức chế protein TNF. Protein TNF là tác nhân gây hoại tử khối u do hệ miễn dịch sản sinh ra. Nó sở hữu tác dụng ngăn ngừa các tế bào nhiễm trùng cũng như ung thư tấn công cơ thể con người. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch sản sinh quá mức TNF cần thiết sẽ có thể gây ra tình trạng viêm đau ở các khớp xương.
Theo các chuyên gia, bác sĩ, thuốc sinh học có thể làm chậm tiến triển của viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên nó lại không thể điều trị dứt điểm bệnh. Ngoài ra, thuốc này cũng tiềm ẩn khá nhiều tác dụng phụ do đó chỉ thường được chỉ định cho bệnh nhân khi các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả.
Chú ý: Thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp đã được chứng minh có khả năng làm chậm tiến triển bệnh và đã được FDA phê duyệt sử dụng. Tuy nhiên người bệnh cần thiết phải trao đổi với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn và sử dụng thuốc một cách an toàn.
- Đừng Bỏ Lỡ: Bệnh Viêm Khớp Dạng Thấp Có Chữa Khỏi Được Không? Quan Niệm Và Điều Trị Bệnh
Cách sử dụng và bảo quản thuốc sinh học
Thuốc thuốc sinh học chỉ đảm bảo an toàn và hiệu quả tối đa trong điều trị viêm khớp dạng thấp khi được sử dụng và bảo quản đúng cách.
Cách sử dụng
Hầu hết các loại thuốc sinh học áp dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp đều bào chế ở dạng lỏng và được sử dụng theo 2 cách sau:
- Tiêm dưới da: Thuốc chỉ được tiêm bởi bác sĩ chuyên khoa hoặc nhân viên y tế. Tuy nhiên, nếu được hướng dẫn kỹ càng, người bệnh hoặc người chăm sóc có thể tự tiêm thuốc tại nhà.
- Truyền tĩnh mạch: Đây là phương pháp sử dụng thuốc sinh học được thực hiện tại phòng khám hoặc bệnh viện có chuyên môn. Quá trình truyền thuốc vào cơ thể người bệnh có thể mất đến vào giờ.
Ngoài ra, một số thuốc sinh học còn có thể được sử dụng thông qua đường uống. Tuy nhiên, đây không phải là cách dùng phổ biến hiện nay.
Liều lượng và thời gian sử dụng thuốc sinh học ở mỗi bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp là khác nhau. Tuy nhiên, thông thường mỗi người bệnh sẽ cần truyền tĩnh mạch trung bình 4- 6 tuần một lần và khoảng 2 lần mỗi tuần khi sử dụng thuốc này dưới dạng tiêm.
Cách bảo quản
Bảo quản thuốc sinh học vấn đề quan trọng mà người bệnh và nhân viên y tế cần lưu ý. Hầu hết loại thuốc này đều được tạo thành từ hàng ngàn phân tử có kích thước lớn. Các liên kết hóa học để giữ các phân tử này liên kết lại với nhau tương đối yếu và rất dễ bị phá hủy bởi các tác động ngoài môi trường. Do đó, việc bảo quản thuốc đúng cách là điều quan trọng để bạn có thể tránh tối đa nguy cơ làm giảm hoặc mất hiệu quả của thuốc.
Hầu hết các loại thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp đều cần bảo quản theo nguyên tắc sau:
- Tránh để thuốc sinh học tiếp xúc với sự thay đổi nhiệt độ nhanh chóng. Chú ý không dùng nguồn nhiệt để làm nóng thuốc khi nó vừa được bảo quản trong tủ lạnh. Thay vào đó, bạn hãy kiên nhẫn để thuốc ấm dần dần ở nhiệt độ phòng trước khi sử dụng.
- Không lắc thuốc sinh học quá mạnh khi sử dụng. Điều này là không cần thiết và thậm chí có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng của thuốc.
Thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp có tác dụng phụ không?
Thuốc sinh học chữa viêm khớp dạng thấp hoạt động bằng cách ức chế lại hệ thống miễn dịch của cơ thế. Do vậy mặc dù mang lại hiệu quả mạnh hơn các dòng thuốc điều trị khác nhưng thuốc này cũng không thể nào tránh khỏi được việc có những tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến cơ thể người bệnh.
Các tác dụng phụ điển hình mà thuốc sinh học có thể gây ra trong quá trình người bệnh sử dụng bao gồm:
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng, suy giảm hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể sau quá trình sử dụng thuốc.
- Người bệnh khi sử dụng thuốc có thể xuất hiện triệu chứng buồn nôn và nôn bởi. Bởi các thuốc đã làm cản trở quá trình cơ thể sản xuất các tế bào hồng cầu.
- Các thuốc sinh học nếu sử dụng qua đường tiêm thường để lại các tổn thương và sưng viêm tại chỗ.
- Các thuốc sinh học ít nhiều sẽ có ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa ở gan của cơ thể người bệnh.
- Việc sử dụng thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp liên tục trạng 3 đến 6 tháng có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
- Nguy cơ tái nhiễm khuẩn trở lại cao hơn khi người bệnh đang sử dụng thuốc sinh học có tiền tử bị nhiễm khuẩn trước đó.
Như vậy việc sử dụng thuốc sinh học tiềm ẩn khá nhiều rủi ro đối với cơ thể người bệnh. Đó cũng là lý do mà các bác sĩ chuyên khoa trước khi chỉ định thuốc này cho bệnh nhân của mình sẽ thực hiện các xét nghiệm đánh giá chức năng cơ thể và các chỉ số huyết.
- Tham Khảo Thêm: Chữa Đau Khớp Bằng Lá Lốt Đơn Giản Và Hiệu Quả Tại Nhà
Thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp giá bao nhiêu?
Các thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp cần sự đầu tư về nghiên cứu và thử nghiệm bài bản, tốn nhiều thời gian để có thể mang lại hiệu quả cao. Do vậy giá thành của loại thuốc này sẽ cao hơn rất nhiều với các dòng thuốc chữa bệnh thông thường. Theo tìm hiểu, chi phí bệnh nhân phải bỏ ra để sử dụng thuốc sinh học là khoảng 70.000.000 VNĐ/liệu trình.
Các thuốc sinh học hiện nay chưa được sử dụng phổ biến ở nước ta. Nguyên nhân một phần cũng do thuốc này có phí cao.
Lưu ý quan trọng khi dùng thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp
Thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh hiệu quả vượt trội của thuốc sinh học chữa viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, trên thực tế cũng chưa thể nào khẳng định là 100% bệnh nhân đều đáp ứng tốt với thuốc. Ngoài ra, thuốc này nếu không dùng đúng cách, đúng liều lượng có thể gây rất nhiều tác dụng phụ ngoài ý muốn. Do vậy, trong quá trình sử dụng thuốc sinh học, người bệnh nên lưu ý các vấn đề quan trọng sau:
- Các thuốc sinh học thường được kết hợp chung với thuốc trị thấp khớp khác. Trong thời gian điều trị tích cực (khoảng từ 3 – 6 tháng), nếu như người bệnh không đáp ứng tốt với thuốc thì tốt nhất nên đổi dạng phối hợp. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định phối hợp các thuốc trong cùng một nhóm sinh học cho bạn.
- Thuốc sinh học thường phát huy tác dụng chậm và chạm được ngưỡng đáp ứng tốt nhất sau khoảng 3 tháng. Kể từ mũi tiêm đầu tiên, người bệnh sẽ được bác sĩ theo dõi và đánh giá mức độ cải thiện bệnh qua các biểu hiện trên lâm sàng. Do vậy bạn không nên quá lo lắng, hãy cố gắng hợp tác trao đổi với bác sĩ để quá trình đánh giá được chính xác hơn.
- Khi sử dụng thuốc sinh học, người bệnh viêm khớp dạng thấp cần thực hiện đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu trong điều trị.
- Bên cạnh việc sử dụng thuốc, người bệnh cần thực hiện chế độ ăn uống dinh dưỡng, lối sống và thói quen sinh hoạt lành mạnh hằng ngày. Đây là cách hiệu quả để giúp cơ thể hấp thụ thuốc tốt hơn.
Vừa rồi là những thông tin quan trọng về thuốc sinh học điều trị viêm khớp dạng thấp. Bệnh viện Favina hy vọng bài viết này sẽ hữu ích với bạn, nhất là những bệnh nhân đang có ý định áp dụng thuốc sinh học để khắc phục hiệu quả triệu chứng bệnh.
Có Thể Bạn Quan Tâm
- Các Bài Tập Chữa Viêm Khớp Cùng Chậu Và Những Lưu Ý
- Danh Sách Các Bác Sĩ Chữa Xương Khớp Giỏi Được Công Nhận Năm Nay
Cách chữa
Dinh dưỡng sức khỏe
