Viêm Trợt Hang Vị Dạ Dày

Viêm trợt hang vị xảy ra tại vị trí hang vị của dạ dày. Trong dạ dày thì phần nằm ở gần cuối, tiếp nối giữa dạ dày và tá tràng chính là hang vị. Nó thực hiện vai trò chứa đựng và cắt nhỏ thức ăn và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Vì thế lớp niêm mạc của phần hang vị rất dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây hại tấn công.

Viêm trợt hang vị là bệnh lý xuất hiện khi có các vết xước, tổn thương trên phần niêm mạc của hang vị. Vị trí này rất dễ viêm nhiễm và bị vi khuẩn tấn công, do quá trình xử lý thức ăn, dạ dày phải co bóp và làm việc nhiều nên càng khiến vết thương bị viêm loét và trầm trọng hơn.

Vết xước có thể do nhiều nguyên nhân gây ra nhưng việc tiêu hóa các thức ăn cứng, khó tiêu cũng là một phần dẫn đến các tổn thương trong niêm mạc của hang vị dạ dày. Mặt khác, việc không điều trị dứt điểm vấn đề viêm hang vị dạ dày cũng đã khiến phần này bị tổn thương, dễ lây lan vết loét và gây ra viêm trợt hang vị.

Theo nhiều khảo sát cho thấy, đối tượng bệnh nhân thường mắc phải viêm trợt hang vị dạ dày là những người trưởng thành có độ tuổi từ 25 đến 45. Trong độ tuổi này, bệnh nhân nào đang có sẵn bệnh lý trong người, đặc biệt là về dạ dày thì khả năng mắc phải viêm trợt hang vị là rất cao.

Đối với bệnh lý này, có thể phân loại thành 4 dạng viêm trợt hang vị dựa vào mỗi mức độ tổn thương khác nhau của niêm mạc lót trong hang vị dạ dày:

Viêm trợt phẳng

Viêm trợt phẳng thường là các vết thương nông và phẳng. Các vết thương này được tạo ra ở phần không tiếp xúc nhiều với thức ăn. Các triệu chứng ban đầu rất nhẹ và hầu như không có nên khiến người bệnh khá chủ quan. Thực chất vết xước này không nghiêm trọng và cũng khó nhận ra, nhưng nó có thể gây ra những tổn thương lớn hơn.

Sau một thời gian nếu không được chữa trị thì vết thương này sẽ tiến triển và nghiêm trọng hơn. Có thể do vết thương ngày càng lớn hơn khi thức ăn xước nhẹ vào, hoặc các vi khuẩn đã dễ dàng xâm nhập vào vết thương khiến nó trở nên nặng. Khi vết thương trở nặng việc điều trị dứt điểm sẽ trở nên khó khăn hơn.

Viêm trợt lồi

Khác với viêm trợt phẳng, dạng viêm trợt lồi là những vết trầy xước ở lớp lót niêm mạc trong hang vị do thức ăn gây tổn thương tại những vị trí lồi. Việc tiếp xúc và cọ xát thường xuyên với thức ăn, càng khiến cho vết trầy trở nên lở loét nghiêm trọng, các vi khuẩn từ thức ăn có cơ hội tấn công vào các vết thương khiến viêm nặng hơn.

Ngoài ra, trong dịch vị dạ dày cũng luôn chứa một lượng acid, nếu dạ dày có vết loét thì khi tiếp xúc với chất acid này có thể khiến tổn thương trở nên trầm trọng hơn. Việc càng để vết thương kéo dài mà không chữa trị sẽ càng khiến khả năng hồi phục thấp đi và khó chữa hơn rất nhiều.

Viêm trợt xung huyết

Khi vết xước kết hợp thêm với tình trạng viêm nhiễm có thể gây ra tình trạng viêm trợt xung huyết trong dạ dày. Lúc này, trên bề mặt niêm mạc của hang vị sẽ xuất hiện rất nhiều các vết đỏ, sưng tấy, màu sẫm và giãn mạch máu. Đây được xem là một tình trạng khá nguy hiểm và cần điều trị kịp thời.

Nếu bệnh nhân cố ý bỏ qua các tình trạng nghiêm trọng này, có khả năng sẽ dẫn đến vỡ mạch máu dưới niêm mạc và xuất huyết dạ dày. Đối với những trường hợp chảy máu trong nội tạng có thể gây ra nhiễm trùng và tử vong.

Viêm trợt phù nề xung huyết

Đây là một dạng nghiêm trọng hơn viêm trợt xung huyết và được đánh giá là nguy hiểm nhất trong các dạng ở viêm trợt hang vị dạ dày. Khi lớp niêm mạc đã sưng và rỉ máu, vết thương bắt đầu bị nhiễm trùng. Vì không được điều trị kịp thời nên vết thương đã nghiêm trọng và chảy máu nhiều hơn.

Dạng này thường hay xảy ra nhiều ở các bệnh nhân trung niên hoặc người cao tuổi. Vì những bệnh nhân này thường hay mắc sẵn nhiều bệnh lý, cùng với khả năng tiêu hóa cũng yếu dần nên dễ mắc phải tình trạng này.

Bài viết liên quan: Viêm Hang Vị Dạ Dày Nên Ăn Gì, Kiêng Gì? Bác Sĩ Tư Vấn

Nguyên nhân gây ra viêm trợt hang vị khá nhiều, nó tương tự như các nguyên nhân của bệnh viêm hang vị dạ dày. Người bệnh thường lầm tưởng trợt hang vị dạ dày giống như đau dạ dày vì các biểu hiện cũng khá giống. Nhưng điều quan trọng là phải tìm hiểu được nguyên nhân gây bệnh để điều trị đúng và tránh bệnh tái phát về sau.

• Nhiễm khuẩn Helicobacter Pylori: Đây là nguyên nhân có khả năng cao gây ra bệnh viêm trợt hang vị dạ dày. Đa phần những người mắc khuẩn HP cũng đều mắc phải viêm trợt hang vị dạ dày. Do hang vị tiếp xúc nhiều với thức ăn mà khuẩn HP lại lây lan qua đường ăn uống nên rất dễ sẽ khiến niêm mạc ở hang vị bị viêm loét và tổn thương.
• Tác dụng phụ của thuốc giảm đau: Các thành phần của thuốc giảm đau, kháng viêm nếu sử dụng lâu ngày có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng và trong đó có cả viêm trợt hang vị. Thành phần trong thuốc có thể khiến suy yếu lớp nhầy, khiến chúng bị bào mòn và không thể bảo vệ niêm mạc, từ đó dễ dàng tấn công vào hang vị.
• Uống nhiều rượu bia: Cồn trong rượu bia có chứa tính acid cao làm tổn thương nghiêm trọng đến lớp nhầy bảo vệ niêm mạc, gây ra viêm loét và các triệu chứng về tiêu hóa. Đa số những người thường hay uống rượu bia hoặc dùng các thực phẩm chứa chất kích thích như trà, cà phê,... đều mắc bệnh đau dạ dày.
• Hút thuốc lá: Dù là hút chủ động hay bị động vẫn có thể khiến cơ thể dễ mắc phải viêm trợt hang vị dạ dày. Trong thuốc lá có chứa chất nicotin rất cao, chất này khi vào cơ thể sẽ khiến kích thích sinh ra chất cortisol là tác nhân gây ra viêm loét dạ dày. Người mắc khuẩn HP khi hút thuốc càng nhiều nguy cơ bị viêm trợt hang vị càng cao.
• Ăn thực phẩm cay nóng: Ăn đồ cay nóng chắc chắn sẽ gây ra đau và viêm loét dạ dày. Khi ăn cay, sẽ khiến lớp niêm mạc dạ dày bị nóng và sưng tấy, khi đó khả năng bị tổn thương và viêm loét sẽ rất cao. Những người ăn nhiều đồ cay nóng, chua hoặc nhiều gia vị sẽ khiến sức khỏe dạ dày bị yếu và dễ mắc bệnh.
• Căng thẳng tâm lý: Hệ thần kinh có mối liên hệ với hệ tiêu hóa, mặc dù chúng không ở gần nhau. Khi tâm trạng mệt mỏi căng thẳng sẽ dẫn đến tình trạng khó ăn, đầy bụng, trào ngược,... khiến cho dạ dày không được hoạt động bình thường. Khi stress kéo dài sẽ tiết nhiều acid trong dịch vị của dạ dày khiến lớp niêm mạc bị tổn thương dễ gây ra các bệnh về dạ dày.

Xem thêm: 10 Loại Thuốc Sữa Trị Dạ Dày An Toàn Hiệu Quả

Vì xảy ra cùng vị trí, nên viêm hang vị và viêm trợt hang vị dạ dày sẽ khá giống nhau. Các dấu hiệu khi mới xuất hiện sẽ thường nhẹ khiến người bệnh chủ quan và xem nhẹ vì không có gì nghiêm trọng. Nhưng càng về sau, vết loét bắt đầu nghiêm trọng hơn, phức tạp và khó trị hơn.

Các dấu hiệu thường bị nhầm lẫn với đau dạ dày, người bệnh cần phải đến bác sĩ để được chẩn đoán chính xác tình trạng và vị trí vết loét hiện tại của mình. Một số dấu hiệu đặc trưng sau giúp nhận biết khả năng mắc bệnh cao hay thấp:

• Đau thượng vị dạ dày, vị trí trên rốn.
• Cơn đau âm ỉ kéo dài, thường đau vào ban đêm và khi ăn.
• Ợ hơi, ợ chua đầy bụng khó tiêu.
• Buồn nôn, khó chịu.
• Mệt mỏi, chán ăn.
• Dịch nôn chứa máu.
• Thiếu máu, tụt huyết áp.
• Sụt cân, suy nhược.
• Trào ngược.

Các triệu chứng sẽ phát triển từ mức độ nhẹ đến nặng và dần nghiêm trọng hơn nếu không được chữa trị nhanh chóng và hợp lý. Vì thế khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của dạ dày, cần đến bác sĩ để được kiểm tra và theo dõi.

Tuy bệnh chỉ xảy ra do những vết xước trên niêm mạc của dạ dày nhưng nếu không điều trị nhanh chóng có thể khiến vết thương lở loét và nghiêm trọng. Vết thương nếu được chữa sớm sẽ không gây ra bất kỳ nguy hiểm nào, nhưng nếu để lâu có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

3 biến chứng nguy hiểm của viêm trợt hang vị dạ dày có thể xảy ra:

Xuất huyết đường tiêu hóa

Đây là biến chứng phổ biến nhất khi mắc phải viêm trợt hang vị dạ dày, nếu vết loét để lâu sẽ khiến các cơ quan trong hệ tiêu hóa chảy máu. Việc chảy máu có thể chảy chậm, rỉ nhỏ và âm ỉ nhưng cũng có thể là chảy máu rất nhiều. Bệnh nhân có thể nhận biết được qua việc đau bụng dữ dội, nôn hoặc đi ngoài ra máu nhiều lần.

Xuất huyết đường tiêu hóa là một biến chứng khá nguy hiểm, nếu phát hiện ra dấu hiệu chảy máu cần phải đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời. Tình trạng chảy máu kéo dài sẽ gây mất máu nội tạng, rối loạn chức năng, trường hợp nặng hơn đó là tử vong.

Thủng dạ dày

Tình trạng này xảy ra khi vết xước bắt đầu ảnh hưởng sâu hơn đến hang vị và thành dạ dày, hình thành các lỗ thủng lớn hơn trong dạ dày. Thức ăn trong quá trình chuyển hóa sẽ bị cản trở đến ruột non, bị mắc kẹt ở dạ dày dẫn đến lên men và trào ngược. Người bệnh sẽ có hiện tượng đầy hơi, ợ chua, khó tiêu, chướng bụng.

Nghiêm trọng hơn khi thức ăn bị rơi ra ngoài các lỗ thủng của dạ dày và đi vào ổ bụng. Lúc này sẽ có nguy cơ bị viêm phúc mạc, cơn đau bụng sẽ ngày càng dữ dội hơn, nôn mửa liên tục. Nếu bệnh nhân không được cấp cứu kịp thời để xử lý lỗ thủng sẽ có thể nguy kịch và gây tử vong.

Ung thư dạ dày

Việc kéo dài tình trạng viêm trợt hang vị dạ dày có khả năng cao sẽ xuất hiện biến chứng ung thư dạ dày. Đây là biến chứng nguy hiểm nhất, khả năng chữa trị sẽ rất khó và nguy cơ tử vong cao. Các vết viêm loét sẽ bắt đầu lớn dần hơn, khi chuyển sang ác tính sẽ hình thành khối u.

Biến chứng ung thư xảy ra khi được phát hiện thường đã là giai đoạn cuối của bệnh. Việc phát hiện muộn sẽ làm việc điều trị trở nên khó khăn và tỉ lệ thành công sẽ rất thấp. Người bệnh không nên chủ quan và kéo dài bệnh, cần điều trị khi ở giai đoạn đầu tiên, tránh để bệnh gây ra biến chứng sẽ rất nguy hiểm.

Chẩn đoán viêm trợt hang vị dạ dày cũng sẽ giống các loại bệnh của dạ dày. Bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện các phương pháp như chụp X quang, nội soi để có thể xác định rõ được tình trạng của bệnh. Bệnh nhân cũng nên quan sát và miêu tả chính xác các biểu hiện đã mắc phải để việc chẩn đoán được chính xác hơn.

Chẩn đoán bằng X quang

X quang được đánh giá là phương pháp chẩn đoán nhẹ nhàng và đơn giản nhất. Có thể chẩn đoán qua hình ảnh chụp bên trong nội tạng của cơ thể, để đánh giá một cách chính xác nhất. X quang thực hiện nhanh, giá cả hợp lý phù hợp nhiều đối tượng bệnh nhân, thực hiện đơn giản lại không gây đau đớn, khó chịu.

Việc chẩn đoán qua hình ảnh cho bác sĩ biết được tình trạng vết thương trong niêm mạc hang vị như thế nào để từ đó đưa ra phác đồ điều trị hợp lý. Bên cạnh những ưu điểm thì X quang lại có thể bỏ qua các tổn thương nhỏ, khó nhìn thấy. Chỉ có thể thấy được những vết thương từ vừa đến lớn nhưng không xác định được nguyên nhân.

Chẩn đoán bằng nội soi

Nội soi so với X quang lại có độ chính xác và chi tiết hơn. Việc nội soi cho phép các bác sĩ được nhìn rõ trực tiếp bên trong dạ dày của bệnh nhân và xác định được vết loét rõ ràng hơn. Những vết thương nhỏ cũng có thể nhìn thấy thông qua việc nội soi nên sẽ không lo lắng về vấn đề bỏ sót khi chẩn đoán bệnh.

Nếu nghi ngờ ung thư, trong quá trình nội soi các bác sĩ có thể lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm, đồng thời có thể tìm ra nguyên nhân gây viêm trợt hang vị dạ dày. Nội soi cũng có thể biết được tế bào có đang ác tính hay không và kịp thời cứu chữa nếu vết loét bị xuất huyết.

Tuy nhiên, việc nội soi sẽ có mức chi phí cao hơn chụp X quang. Nhiều người cũng bị đau đớn và khó chịu trong quá trình nội soi. Khuyết điểm lớn nhất của phương pháp chẩn đoán này chính là cảm giác khó thở, khó chịu, buồn nôn mà nó mang lại cho bệnh nhân.

Tham khảo thêm: Khám Dạ Dày Ở Bệnh Viện Nào – Top 11 Bệnh Viện Uy Tín

Hiện nay, công nghệ y học tiên tiến nên có rất nhiều cách điều trị viêm trợt hang vị. Tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định cách chữa phù hợp. Trong trường hợp bệnh nhẹ và chỉ ở giai đoạn đầu bệnh nhân có thể được chỉ định chữa trị nội khoa thông qua việc dùng thuốc, còn nếu bệnh đã nặng thì có thể can thiệp ngoại khoa.

Điều trị bằng Tây y

Điều trị bằng thuốc Tây vẫn luôn là ưu tiên hàng đầu, nhất là các loại bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng. Việc dùng thuốc Tây cần nên thông qua ý kiến bác sĩ vì những loại thuốc dùng để chữa viêm trợt hang vị dạ dày khá mạnh. Uống đúng liều lượng và duy trì đều đặn có thể giúp bệnh mau thuyên giảm.

• Thuốc kháng sinh: Nếu nguyên nhân gây ra bệnh chính là do sự tác động của khuẩn HP, thì vấn đề đầu tiên cần làm đó là diệt bỏ được loại vi khuẩn này. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh để giúp tiêu diệt và ngăn chặn được sự phát triển của khuẩn. Bác sĩ có thể kết hợp kháng sinh với các loại thuốc khác để hiểu quả được tốt hơn, trị triệt để vi khuẩn hiệu quả hơn.
• Thuốc giảm acid: Việc tiết ra quá nhiều acid trong dịch vị khiến dạ dày co bóp nhiều có thể làm vết loét thêm nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ cho dùng thuốc kháng acid, giúp trung hòa được acid do dạ dày tiết ra. Cân bằng lại dịch tiết trong dạ dày, tránh để niêm mạc hang vị bị tổn thương.
• Thuốc giúp ức chế bơm proton (PPI): Khi bác sĩ chỉ định dùng thuốc này, có thể giúp bệnh nhân hạn chế được quá trình sản sinh ra dịch acid trong dạ dày. Ức chế quá trình tạo dịch vị tiêu hóa có thể giúp dạ dày không co bóp mạnh bảo vệ được vết loét không rách lớn hơn.
• Thuốc ức chế thụ thể Histamin H2: Thuốc chẹn H2 có thể giúp giảm được lượng acid tạo ra do tế bào trong niêm mạc dạ dày. Thuốc làm ức chế tế bào viêm nhiễm, hạn chế nhiễm trùng và lây lan sang các vị trí khác. Có thể dùng để thay cho thuốc PPI, một số loại thuốc như: cimetidine, famotidine nizatidine...

Điều trị bằng dược liệu

Một số loại dược liệu cũng dùng để điều trị cho viêm trợt hang vị dạ dày. Được đánh giá cao bởi sự tiện lợi, cách thực hiện đơn giản và ít chi phí, phương pháp điều trị bằng dược liệu đã mang lại nhiều kết quả bất ngờ trong quá trình chữa trị. Đối với những tình trạng nhẹ, bệnh còn đơn giản có thể dùng cách này để cải thiện bệnh.

Một số loại dược liệu thường dùng trong chữa trị viêm trợt hang vị như: nghệ, mật ong, trà hoa cúc, hạt đậu rồng, lá tía tô, lá mơ lông, vỏ bưởi, gừng tươi,...Tuy có rất nhiều cách chữa từ dược liệu nhưng phương pháp này chưa được kiểm chứng về độ hiệu quá, chỉ đảm bảo được sự an toàn, lành tính và không có tác dụng phụ.

Điều trị bằng ngoại khoa

Nếu việc điều trị bằng thuốc không thành công và vết loét vẫn biến chuyển nghiêm trọng, bệnh nhân sẽ được cân nhắc chỉ định can thiệp bằng phương pháp ngoại khoa. Với cách này bệnh nhân có thể điều trị triệt để được căn bệnh, việc phẫu thuật có thể giúp ngăn chặn được các biến chứng nguy hiểm của bệnh.

Trong các trường hợp dạ dày đã bị thủng hoặc xuất huyết thì việc điều trị ngoại khoa là bắt buộc để bảo vệ được tính mạng. Giai đoạn hậu phẫu cũng có thể mang lại nhiều rủi ro như: nhiễm trùng, rối loạn chức năng dạ dày, sẹo lớn,...Sau phẫu thuật bệnh nhân nên ăn uống dinh dưỡng, hợp lý và khoa học để có thể ngăn việc bệnh tái phát.

Để không mắc phải căn bệnh viêm trợt hang vị dạ dày, người bệnh cần ghi nhớ một số điều để có thể bảo vệ sức khỏe được tốt hơn. Những cách này cần phải được duy trì và thực hiện thường xuyên mới có thể giúp bản thân trở nên mạnh khỏe và có đề kháng chống lại bệnh tật.

• Ăn thực phẩm tinh bột giúp trung hòa acid trong dạ dày.
• Ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu hóa.
• Hạn chế đồ uống có chứa chất kích thích.
• Hạn chế hút thuốc hoặc tiếp xúc với môi trường khói thuốc.
• Không ăn thức ăn cay nóng, nhiều gia vị, dầu mỡ khó tiêu.
• Điều chỉnh chế độ sinh hoạt hợp lý, khoa học, lành mạnh.
• Nên ngủ từ 7h-9h mỗi ngày.
• Ăn chậm nhai kỹ.
• Tăng cường tập luyện thể dục, thể thao.
• Không tập thể dục sau khi vừa ăn xong.

Viêm trợt hang vị dạ dày cũng xảy ra trong khu vực hang vị, là vị trí có vai trò khá quan trọng trong việc vận chuyển và xử lý thức ăn. Khi bị viêm có thể làm ảnh hưởng đến cả quá trình tiêu hóa và khiến cơ thể trở nên suy nhược. Để tránh các biến chứng nguy hiểm của bệnh, cần kiểm tra và điều trị ngay khi có các dấu hiệu bất thường.

Có thể bạn quan tâm: 

• Xuất huyết dạ dày ở người già: Nguyên nhân và cách điều trị
• Những dấu hiệu cảnh báo ung thư dạ dày và cách phát hiện kịp thời