Mụn Cám

Mụn cám là loại mụn khá nhỏ nhưng lại dễ nổi rất nhiều trên mặt. Mụn thường thể hiện trên bề mặt da với màu trắng hoặc các chấm màu đen do quá trình oxy hóa gây ra. Thông thường, những vị trí có nhiều dầu sẽ có nguy cơ nổi mụn cao nhất.

Về tổng thể, mụn cám không nghiêm trọng bằng mụn ẩn, mụn trứng cá, mụn viêm nhưng lại dễ tái phát, làm làn da trở nên sần sùi và xỉn màu hơn. Mụn cũng có nguy cơ lan rộng khiến bề mặt da không còn được sáng khỏe.

Mụn cám có rất nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm cả yếu tố bên trong và bên ngoài như sau:

Nội tiết tố

Đây là yếu tố hàng đầu gây ra các loại mụn. Hormone mất cân bằng kéo theo tình trạng da đổ nhiều bã nhờn, bụi bẩn tích tụ lại trong lỗ chân lông và lâu ngày dẫn tới oxy hóa, hình thành mụn cám. Nội tiết tố có thể bị rối loạn do tuổi dậy thì, mang thai, tiền mãn kinh, chế độ sinh hoạt thất thường, lạm dụng thuốc tránh thai,...

Skincare sai cách

Quá trình chăm sóc, vệ sinh mỗi ngày có ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe làn da. Những người làm sạch da sai cách, không đảm bảo tẩy trang, rửa mặt đều đặn hàng ngày đều rất dễ bị mụn. Mụn cám, mụn ẩn và các loại mụn viêm sưng khác sẽ đồng loạt xuất hiện.

Vi khuẩn trú ngụ

Làn da khi có nhiều vi khuẩn xâm nhập sinh sôi sẽ dễ gây ra mụn cám cùng nhiều loại mụn khác. Vi khuẩn có thể từ các loại khăn mặt, quần áo, khẩu trang, từ tay truyền lên mặt,.... Khi này, các tế bào sẽ bị tấn công và gây suy yếu hàng rào bảo vệ khá nhanh.

Sử dụng mỹ phẩm sai cách

Mỹ phẩm chăm sóc da hàng ngày hoàn toàn có nguy cơ gây mụn khi chứa các thành phần độc hại, hàng giả, hàng nhái. Ngoài ra, lạm dụng các sản phẩm trang điểm và không đảm bảo vệ sinh da sạch sẽ sau đó cũng là yếu tố làm hình thành mụn cám.

Môi trường ô nhiễm

Không khí, nguồn nước ô nhiễm, nhiều khói bụi độc hại cũng có ảnh hưởng tiêu cực tới làn da. Cùng với đó là quá trình da đổ mồ hôi, tiết dầu thừa sẽ dễ làm bụi bẩn ứ đọng trong nang lông, về lâu dài sẽ tạo ra các nốt mụn cám, làm lỗ chân lông bị giãn nở mạnh càng khiến độc tố tích tụ nhiều hơn.

Ăn uống không lành mạnh

Chế độ ăn hàng ngày nếu nạp vào quá nhiều dầu mỡ, muối, đường, các gia vị cay nóng, nhiều chất kích thích sẽ dẫn tới xuất hiện mụn cám. Da càng mất nước càng đổ nhiều dầu, lỗ chân lông bít tắc nặng và rất dễ bị vi khuẩn tấn công.

Thường lo lắng căng thẳng

Trạng thái tâm lý lo lắng, căng thẳng thường trực sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tới nội tiết, khả năng tuần hoàn và bài tiết. Độc tố bị tích tụ ở da không thể đào thải, từ đó tạo nên nhiều loại mụn khác nhau, da đổ nhiều dầu, lỗ chân lông luôn bị bít kín và tone da xỉn đi rõ rệt.

Mụn cám không phân biệt độ tuổi, giới tính, có thể xảy ra ở cả nam và nữ giới. Tuy vậy, nhóm đối tượng có nguy cơ bị loại mụn này cao hơn gồm có:

• Nữ giới đang trong chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc sau sinh.
• Nữ giới tiền mãn kinh.
• Người làm việc căng thẳng quá sức, làm ở những môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, hóa chất độc hại.
• Người sử dụng các sản phẩm trang điểm quá mức.
• Các trường hợp da dầu, da dễ bị mẫn cảm.

Mụn cám chủ yếu tập trung tại vùng hai cánh sống mũi, cằm và trán. Bên cạnh đó, một số người cũng bị mụn ở vùng vai, trước ngực hoặc lưng. Cụ thể những dấu hiệu thường gặp nhất gồm:

• Mụn có hình thái là các nốt nhỏ li ti màu trắng, trồi lên khỏi da rất rõ ràng.
• Quanh gốc mụn có thể hơi đỏ nhẹ nhưng không sưng, không đau nhức. Mụn khi chạm vào không có dấu hiệu cứng như các loại mụn khác.
• Những vùng da nổi mụn cám đều có lỗ chân lông giãn nở to, dễ nhận biết bằng mắt thường, da khá bóng dầu và xỉn màu.
• Khi xông hơi hoặc tẩy da chết, các khu vực này sẽ đẩy nhân mụn ra ngoài dễ dàng, nhân mụn không có màu vàng hay cứng như mụn trứng cá.

Mụn cám không gây ra tình trạng viêm nhiễm, sưng đỏ, đau nhức, chúng cũng không có kích thước phát triển lớn trên da. Thực tế đây là loại mụn khá lành tính và có thể hết dễ dàng nếu áp dụng các biện pháp loại bỏ phù hợp. Nhưng về mặt thẩm mỹ, mụn sẽ khiến làn da trở nên kém sắc, da sần sùi và thường trong trạng thái xỉn màu, lỗ chân lông to, các đầu mụn bị oxy hóa chuyển sang màu đen rất dễ quan sát. Vì vậy, việc điều trị vẫn cần được quan tâm tìm hiểu.

Mụn cám được chẩn đoán bằng các biện pháp kiểm tra khá đơn giản. Bác sĩ tiến hành thăm khám, quan sát làn da bằng mắt thường để bước đầu đánh giá loại mụn, xác định mụn cám tại các vị trí trên mặt.

Sau khi hỏi thêm về thói quen dưỡng da, lối sinh hoạt hàng ngày, các bác sĩ sẽ thực hiện soi da. Thông qua thiết bị máy móc, các khuyết điểm trên da sẽ thể hiện rõ ràng trên màn hình theo dõi, từ đó có thể đánh giá chính xác mức độ phát triển của mụn cám trên da.

Mụn cám cần điều trị kiên trì để loại bỏ một cách dứt điểm. Dưới đây là các biện pháp được áp dụng phổ biến nhất hiện nay.

Thuốc Tây trị mụn cám

Tây y có nhiều phương thuốc trị mụn cám và nhiều loại mụn khác hiệu quả cao, loại bỏ mụn nhanh sau một thời gian sử dụng. Cụ thể các thuốc gồm có:

• Nhóm thuốc bôi ngoài da: Nhóm thuốc này rất cần thiết cho những người bị mụn cám nhằm loại bỏ sạch nhân mụn, hạn chế đổ nhiều dầu cũng như ngăn chặn mụn mới hình thành. Có thể kể tới một số thuốc bôi được dùng nhiều nhất gồm: Tetracycline, Minocycline, Clindamycin, Sulfamid,…
• Thuốc nội tiết: Nếu mụn cám xuất hiện bởi vấn đề nội tiết, các loại thuốc có tác dụng ổn định nội tiết sẽ được cân nhắc sử dụng với liều lượng phù hợp.
• Thuốc uống: Khi mụn cám xuất hiện ở những vùng da lớn và đã áp dụng các thuốc khác nhưng hiệu quả không cao, thuốc uống sẽ được chỉ định. Bệnh nhân có thể dùng Benzoyl; Peroxide, Erythromycin, Clindamycin, thuốc vừa loại bỏ nhân mụn, vừa tiêu diệt vi khuẩn, mang tới khả năng chống viêm mạnh mẽ.

Mẹo dân gian

Có khá nhiều nguyên liệu quen thuộc trong đời sống có thể sử dụng để trị mụn cám như sau:

• Trứng gà và yến mạch: Tách 1 lòng trắng trứng gà rồi trộn với 1 thìa yến mạch, thêm vào một vài giọt chanh và trộn cho thật đều. Vệ sinh mặt xong sẽ thoa đều hỗn hợp lên da trong 15 phút. Sau đó dùng nước sạch rửa lại mặt lượt nữa cho hoàn tất. Hàng tuần cần dùng công thức trứng gà yến mạch 3 lần để mụn giảm hiệu quả.
• Bơ và mật ong: Dùng 1 quả bơ chín, tách lấy phần thịt đem nghiền nhuyễn rồi trộn cùng 1 thìa mật ong nguyên chất. Bôi đều hỗn hợp lên da và để mặt nạ nghỉ trong khoảng 20 phút. Cuối cùng sử dụng nước mát để làm sạch da thêm một lần nữa. Mặt nạ dùng đều đặn 2 - 3 lần hàng tuần.
• Nha đam: Tách vỏ 1 nhánh nha đam để lấy phần thịt xay nhuyễn. Sau đó chấm đều nha đam lên vùng da đang có mụn cám, kết hợp massage sẽ giúp mụn cám dễ đẩy nhân ra hơn. Sau 20 phút, bạn hãy lấy nước mát rồi rửa lại mặt và dùng mẹo này 3 lần hàng tuần.

Kỹ thuật hiện đại

Có khá nhiều kỹ thuật công nghệ tiên tiến có thể loại bỏ hết mụn cám. Trong số đó, những phương pháp được ứng dụng nhiều nhất gồm:

• IPL: Trị liệu IPL sẽ loại bỏ mụn cám bằng việc dùng các xung ánh sáng với cường độ mạnh chiếu vào da, từ đó da phục hồi tốt hơn.
• Laser: Mang tới tác dụng trong việc chữa mụn cám và nhiều loại mụn khác thông qua nguồn tia sáng có bước sóng phù hợp.
• PDT liệu quang động: Kết hợp giữa nguồn ánh sáng thích hợp với các loại thuốc để làm sạch mụn, loại bỏ vi khuẩn, hạn chế tiết dầu thừa.
• Thay da sinh học: Áp dụng kỹ thuật lăn kim, PRP hoặc peel da để loại bỏ nhân mụn cũng như lớp da chết, kích thích tế bào da mới tái tạo tăng sự khỏe mạnh.
• Mài da: Được thực hiện theo cơ chế mài đi tầng da ở trên cùng và lớp sừng để trị mụn, giảm sẹo. Tuy nhiên cách này ít khi được thực hiện.

Thuốc Đông y

Những bài thuốc trị mụn cám của Đông y được dùng phổ biến trong vài năm trở lại đây bởi hiệu quả an toàn, lành tính. Những bài thuốc loại bỏ mụn cám dùng nhất là:

Bài thuốc số 1:

• Dược liệu: Sơn dược, bạch giới tử, bạch hoa xà thiệt thảo, bán hạ, trần bì, đan sâm, bạch truật, phục linh, đẳng sâm.
• Cách dùng: Cho thuốc vào ấm sắc với 6 - 7 bát nước. Phần nước thu được chia thành các bữa nhỏ uống hết mỗi ngày, không để thuốc qua đêm. Duy trì theo đúng liệu trình được hướng dẫn để mụn cám thuyên giảm tốt nhất.

Bài thuốc số 2:

• Dược liệu: Tang bạch bì, thạch cao, sơn tra, tỳ bà diệp, đan bì, xích thược, hoàng cầm, địa cốt bì, bạch hoa xà thiệt thảo, cam thảo, sinh địa, sơn chi.
• Cách dùng: Thuốc nên sắc đều đặn mỗi ngày 1 thang, phần nước thu về khoảng 1 bát con và chia làm 3 bữa uống sẽ giúp mụn được loại bỏ tốt nhất.

Bài thuốc số 3:

• Vị thuốc: Đại hoàng, hoàng cầm, nhân trần, xích thược, sơn chi, cam thảo, xa tiền thảo, bồ công anh, hoàng bá, ý dĩ, sinh địa, hoàng cầm.
• Cách dùng: Thuốc đem sắc với 8 bát nước đến khi còn 2 bát. Phần thuốc chia 3 bữa, ở các bữa sau khi thuốc đã nguội hãy hâm ấm trước khi uống để hiệu quả phát huy tối đa.

Có khá nhiều cách để hạn chế tối đa sự xuất hiện của mụn cám, theo đó có thể áp dụng những biện pháp đơn giản gồm:

• Luôn đảm bảo vệ sinh da sạch sẽ mỗi ngày, không để bụi bẩn, bã nhờn và vi khuẩn tích tụ trong lỗ chân lông. Hãy sử dụng các sản phẩm sữa rửa mặt phù hợp, có khả năng làm sạch tốt, loại bỏ dầu thừa hiệu quả. Có thể cân nhắc những dòng sữa rửa mặt chứa thành phần acid Salicylic sẽ cho tác dụng làm sạch rất tốt.
• Với những người da dầu, nên dùng thêm giấy thấm dầu để giúp da không bị bết dính cả ngày. Đồng thời, không rửa mặt liên tục nhiều lần trong ngày càng làm da đổ nhiều dầu hơn.
• Không gian sống cần vệ sinh sạch sẽ, thường xuyên giặt giũ các loại chăn màn, ga, gối, khăn mặt. Đây là những vật dụng rất dễ tích tụ bụi bẩn và vi khuẩn gây hại cho da.
• Nên tẩy da chết mỗi tuần ít nhất 1 lần để lấy đi hết bụi bẩn ứ đọng trong nang lông. Nhờ đó, lỗ chân lông luôn sạch thoáng, hạn chế tình trạng giãn nở mạnh.
• Không nên dùng các sản phẩm lột mụn đầu đen, mụn cám vì đây là yếu tố dễ gây mở rộng lỗ chân lông hơn nếu bạn không biết cách thực hiện và chọn sản phẩm kém chất lượng. Ngoài ra, không lột mụn cám quá 2 lần mỗi tuần để tránh làm tổn thương cho làn da.
• Nên đầu tư thêm các sản phẩm chăm sóc da có công dụng thu nhỏ lỗ chân lông. Khi lỗ chân lông được làm nhỏ lại, nguy cơ bị tích tụ vi khuẩn, da chết, mồ hôi và dầu thừa gây mụn sẽ giảm đi đáng kể.
• Các sản phẩm mỹ phẩm được dùng hàng ngày cần chú ý tới bảng thành phần. Không dùng những dòng có chứa các chất gây kích ứng cho làn da, các yếu tố làm da gia tăng bết dính.
• Có thể sử dụng các thảo dược xông hơi để thực hiện mỗi tuần 1 lần. Xông hơi là cách làm sạch da hiệu quả, đẩy hết bụi bẩn ra khỏi lỗ chân lông, giúp da khỏe hơn, sáng mịn đều màu hơn. Hãy dùng lá tía tô, sả, chanh và một số thảo dược khác để sử dụng.

• Chế độ ăn uống hàng ngày cần lựa chọn thực phẩm chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ. Các món ăn chế biến bằng cách hấp, luộc hoặc hầm canh sẽ tốt cho cơ thể hơn. Nên sử dụng nhiều: rau cải, rau bina, bông cải xanh, bí đỏ, cà rốt, khoai lang, cần tây, các loại đậu, các loại hạt, ngũ cốc, hải sản,...
• Tránh các thực phẩm có lượng dầu mỡ lớn, nhiều gia vị cay nóng, đường, muối hay các món ăn được chế biến sẵn, đồ ăn đóng hộp.
• Không sử dụng các chất kích thích như bia, rượu, đồ uống chứa cafein để tránh làm da bị mất nước, đổ thêm nhiều dầu, dễ nổi nhiều mụn.
• Sinh hoạt điều độ, khoa học, nên ngủ sớm và ngủ đủ giấc mỗi ngày. Tránh thức khuya, làm việc quá sức hoặc thường xuyên lo lắng sẽ gây rối loạn nội tiết, cơ thể khó đào thải độc tố, tuần hoàn máu xảy ra nhiều vấn đề bất thường ảnh hưởng trực tiếp tới làn da.
• Tập thể dục thể thao thường xuyên giúp da tăng cường khả năng miễn dịch, tuần hoàn ổn định, thông qua bài tiết mồ hôi giúp đưa các bụi bẩn tích tụ trong lỗ chân lông đẩy ra ngoài dễ dàng hơn.

Mụn cám có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nếu không có những cách chăm sóc, phòng ngừa hợp lý. Hy vọng rằng những chia sẻ trong bài viết này đã giúp cho bạn đọc có thêm các kiến thức hữu ích đối với việc trị mụn cũng như phòng ngừa. Đặc biệt, hãy thăm khám da liễu kịp thời, tới các cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng để giải quyết các vấn đề về da tốt nhất.