Buồng Trứng Đa Nang

Polycystic ovary syndrome viết tắt là PCOS, buồng trứng đa nang Tiếng Anh cũng được gọi bằng cụm từ này. Đây là một trong những hội chứng gây ra do rối loạn cân bằng hormone. Những phụ nữ bị bệnh buồng trứng đa nang có sự gia tăng bất thường về nồng độ Androgen (hormone nam giới).

Trong cơ thể nữ giới, chất này gây gián đoạn quá trình phát triển của nang noãn, từ đó buồng trứng sẽ xuất hiện nhiều nang nhỏ khác nhau. Do nang noãn không có khả năng phát triển được, trứng không thể trưởng thành và hoàn toàn không có hiện tượng rụng trứng. Ngoài qua, quá trình phóng noãn cũng không xuất hiện dẫn tới việc khả năng thụ thai gần như bằng 0.

Đây là bệnh lý khá phổ biến trên thế giới với số lượng người mắc tăng cao. Trung bình cứ khoảng 10 người sẽ có 3 – 4 phụ nữ bị buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, tới nay chưa xác định rõ nguyên nhân gây ra hội chứng buồng trứng đa nang. Các chuyên gia cho rằng bệnh có thể bắt nguồn từ các yếu tố sau đây:

• Yếu tố di truyền: Nguyên nhân đầu tiên dẫn đến tình trạng 2 buồng trứng đa nang là do yếu tố di truyền. Nếu gia đình có bà ngoại, mẹ hoặc chị gái bị buồng trứng đa nang, bạn cũng có thể mắc phải hội chứng này.
• Tình trạng dư thừa insulin: Hàm lượng Insulin dư thừa đẩy mạnh sản xuất Androgen của buồng trứng. Sự gia tăng vi chất Androgen có thể cản trở sự phát triển của nang trứng, từ đó làm giảm khả năng rụng trứng.
• Chế độ ăn uống có quá nhiều tinh bột: Đây cũng có thể là nguyên nhân gây ra 2 buồng trứng dạng đa nang mà nhiều người không ngờ tới. Tuy nhiên trường hợp này chiếm tỉ lệ khá nhỏ nên bạn không cần quá lo lắng.

Bên cạnh thắc mắc đa nang buồng trứng là gì, nhiều chị em cũng băn khoăn không biết đối tượng nào dễ mắc bệnh. Buồn trứng đa nang có thể xuất hiện ở độ tuổi dậy thì nhưng cũng có thể xuất hiện ở độ tuổi từ 20 đến 25. Một số đối tượng dễ bị mắc bệnh buồng trứng đa nang đó là:

• Trường hợp gia đình có bà ngoại, mẹ hoặc chị gái mắc buồng trứng đa nang sẽ có nguy cơ mắc bệnh
• Những người thừa cân, béo phì, dư thừa hormone insulin so với nhu cầu của cơ thể khiến cho việc chuyển hóa và tiêu hóa thức ăn có vấn đề.
• Những người có chế độ ăn uống, sinh hoạt không điều độ hay gặp phải các vấn đề stress, căng thẳng kéo dài,...

Ở trên, bạn đã biết hội chứng buồng trứng đa nang là gì cũng như nguyên nhân gây bệnh. Vậy cách phát hiện buồng trứng đa nang như thế nào là chính xác?

Cụ thể như sau:

• Chu kỳ kinh nguyệt của người bệnh bất thường hoặc không đều (thông thường khá ngắn < 25 ngày hoặc 2 – 3 tháng, thậm chí vài năm mới có kinh một lần).
• Tăng cân không kiểm soát, béo phì đặc biệt là ở vùng bụng.
• Cảm giác đầy bụng và khó chịu ở lưng hoặc vùng chậu. Người bệnh có thể gặp các cơn đau âm ỉ hoặc đau nhói buốt với các mức độ từ nhẹ đến dữ dội. Mức đau này tương tự như khi đến kỳ kinh nguyệt.
• Ngưng thở khi ngủ cũng là một trong những triệu chứng không thể coi thường. Nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng tăng cân bất thường và rối loạn nội tiết tố gây ra.
• Sắc tố da sậm màu, đặc biệt nhất là ở háng, cổ và nách.
• Xuất hiện nhiều lông trên mặt và trên người (nhất là ở vùng ngực, bụng, lưng hoặc bắp đùi) do cơ thể sản sinh quá nhiều nội tiết tố nam.
• Da mặt luôn nhờn và nhiều mụn trứng cá. Tóc rụng nhiều, đôi khi là thành từng mảng do các nang tóc bị thiếu dinh dưỡng.
• Tâm trạng vui buồn thất thường cũng là dấu hiệu khá đặc trưng. Phụ nữ mắc bệnh học buồng trứng đa nang thường xuyên cảm thấy lo âu, căng thẳng, buồn vui vô cớ, thậm chí nặng hơn là trầm cảm.

Buồng trứng đa nang 1 bên tuy không quá nguy hiểm đến tính mạng nhưng đã gây không ít rắc rối đến sức khỏe cũng như việc sinh sản của chị em. Có thể kể đến như:

• Kinh nguyệt không đều: Một trong những tác động đầu tiên của bệnh lý này chính là ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt. Từ đó làm cho kinh nguyệt không đều, ảnh hưởng đến vấn đề rụng trứng, gây hiện tượng khó thụ thai và có con ở chị em phụ nữ.
• Tăng cân, béo phì: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hiện có tầm khoảng 40% nữ bị bệnh đa nang buồng trứng do bị thừa cân, béo phì. Tỉ lệ này tiếp tục tăng lên nếu chị em thờ ơ với chính sức khỏe của mình.
• Tiểu đường tuýp 2: Thừa cân, béo phì không kiểm soát làm gia tăng khả năng mắc đái tháo đường. Lý do là bởi tình trạng kháng insulin khiến số lượng đường trong máu gia tăng.
• Mắc các bệnh tim mạch: Mức insulin của cơ thể cao quá độ sẽ khiến tăng cholesterol trong máu, tăng huyết áp và xơ vữa động mạch. Bởi vậy khiến tăng chức năng mắc những bệnh về tim mạch kèm theo nguy cơ đột quỵ.
• Ung thư nội mạc tử cung: Những trường hợp bị béo phì cũng như bị bệnh buồng trứng đa nang có thể mắc ung thư nội mạc tử cung cao hơn hẳn so với người bình thường. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến khả năng sinh sản.
• Di truyền cho đời sau: Bởi vì đa nang buồng trứng là bệnh có khả năng di truyền từ đời này sang đời khác.

Như vậy có thể thấy rằng, đa nang buồng trứng là bệnh lý vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống cũng như sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ. Vì vậy, việc thăm khám và điều trị bệnh kịp thời vô cùng quan trọng.

Để chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang, bác sĩ sẽ hỏi một số các thông tin liên quan tới triệu chứng, tình trạng sức khỏe hiện tại và tiểu sử bệnh lý của người bệnh và gia đình. Một số câu hỏi liên quan tới chu kỳ kinh nguyệt, sự thay đổi cân nặng trong một khoảng thời gian nhất định. 

Ngoài ra các bác sĩ sẽ xem xét thêm các dấu hiệu như mụn trứng cá, sự phát triển của lông, tình trạng kháng insulin và một số triệu chứng khác mà người bệnh gặp phải. Dựa vào kết quả thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm thêm một số xét nghiệm như sau: 

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm này cho phép đo và phân tích nồng độ hormone, từ đó bác sĩ sẽ loại trừ được các trường hợp gây rối loạn kinh nguyệt hoặc tăng androgen tương tự PCOS. Ngoài ra, các xét nghiệm máu còn cho kết quả mức độ dung nạp glucose, lượng cholesterol và triglyceride lúc đói. 
• Siêu âm: Dựa vào hình ảnh siêu âm, các bác sĩ sẽ kiểm tra được tình trạng hiện tại của buồng trứng cũng như độ dày của niêm mạc tử cung. 

Trong trường hợp được chẩn đoán mắc hội chứng đa nang buồng trứng, người bệnh có thể được chỉ định thực hiện một số xét nghiệm bổ sung để tìm các biến chứng. Các xét nghiệm bổ sung bao gồm: 

• Kiểm tra huyết áp, dung nạp glucose, mức cholesterol và triglycerid định kỳ. 
• Tầm soát trầm cảm và lo âu
• Tầm soát hội chứng ngưng thở khi ngủ 

Với những thông tin trên, chắc hẳn chị em đã được giải đáp thắc mắc buồng trứng đa nang là sao hoặc buồng trứng đa nang là bệnh gì. Sau khi thấy được những hậu quả khó lường của căn bệnh này, việc tiếp theo cần làm đó là tìm cách xử lý kịp thời.

Hiện nay có rất nhiều phương pháp chữa buồng trứng đa nang khác nhau, bao gồm: áp dụng mẹo dân gian tại nhà, dùng thuốc tây y, chữa bệnh theo đông y hoặc can thiệp ngoại khoa.

Áp dụng mẹo dân gian tại nhà chữa bệnh

Một trong những phương pháp chữa bệnh hàng đầu được tin tưởng hiện nay đó chính là áp dụng các mẹo dân gian tại nhà. Những mẹo này sử dụng nguồn nguyên liệu tự nhiên, đảm bảo an toàn và lành tính.

Một vài mẹo đơn giản bạn có thể tham khảo như sau:

• Chữa đa nang buồng trứng bằng giấm táo: Theo nhiều nghiên cứu, giấm táo có khả năng đào thải độc tố, giảm cân và điều chỉnh lượng đường trong máu. Do đó, loại nguyên liệu này có thể giúp giảm thiểu một số triệu chứng và biến chứng do buồng trứng đa nang gây ra. Bạn chỉ cần pha 1 – 2 thìa giấm táo với nước ấm để uống vào buổi sáng, thực hiện đều đặn hàng ngày để có kết quả tốt nhất.
• Sử dụng trà xanh: Trà xanh là loại thảo dược phổ biến chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, hợp chất catechins có công dụng giảm cholesterol, ngăn ngừa tình trạng béo phì và giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư. Để kiểm soát các triệu chứng của đa nang buồng trứng, chị em chỉ cần đun lá chè xanh lấy nước uống 1 – 2 chén mỗi ngày, kiên trì từ 3 – 4 tháng để phương pháp phát huy tác dụng tối đa. Đây cũng là cách giúp thanh lọc cơ thể rất tốt.
• Chữa bệnh bằng ngải cứu: Dùng ngải cứu chữa đa nang cũng là một mẹo dân gian hiệu quả mà bạn có thể tham khảo. Trong ngải cứu có chứa nhiều tinh dầu và vitamin C và có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, ổn định hormone và hỗ trợ tăng khả năng thụ thai. Vitamin C cũng giúp tăng cường sức đề kháng, kháng viêm và chống nhiễm trùng hiệu quả. Để đẩy lùi các triệu chứng khó chịu của bệnh, chị em có thể dùng ngải cứu tươi xay nhuyễn với nước, lọc bã rồi uống đều đặn hàng ngày.

Các cách chữa đa nang buồng trứng bằng mẹo dân gian kể trên có thể đem lại hiệu quả trong những giai đoạn đầu của bệnh. Tuy nhiên, vì hội chứng rối loạn này khá nguy hiểm nên khi áp dụng bất cứ phương pháp điều trị nào, bạn cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.

Sử dụng thuốc đặc trị

Khi bị buồng trứng đa nang có phải mổ không? Câu trả lời là không và bạn hoàn toàn có thể sử dụng các loại thuốc đặc trị để khống chế bệnh. Đây là phương pháp hiệu quả, tiện lợi, tiết kiệm thời gian và được nhiều người đánh giá cao.

Nếu muốn điều hòa kinh nguyệt hãy sử dụng:

• Thuốc tránh thai: Những dòng thuốc này có chứa estrogen và progestin làm giảm sản xuất androgen, ngoài ra còn hỗ trợ điều chỉnh lượng estrogen của cơ thể. Từ đó giảm nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung, ngăn ngừa chảy máu bất thường, mọc lông tóc quá rậm và nổi mụn.
• Điều trị bằng progestin: Uống progestin đều đặn trong vòng 10 – 14 ngày và uống nhắc lại 1 hoặc 2 tháng để phòng ung thư vùng nội mạc tử cung. Liệu pháp điều trị bằng progestin này không có khả năng cải thiện nồng độ androgen và do đó, không có tác dụng tránh thai.
• Gonadotropin: Đây là thuốc hormone được sử dụng dưới dạng tiêm.
• Thuốc Clomiphene (Clomid): Đây là thuốc anti-estrogen điều chế dưới dạng uống được dùng trong những ngày đầu của chu kỳ kinh nguyệt.
• Thuốc Metformin: Thuốc điều trị bệnh tiểu đường type II nhằm cải thiện tình trạng cơ thể kháng insulin và làm giảm nồng độ insulin trong máu. Nếu như người bệnh không có nhu cầu mang thai, bác sĩ có thể bổ sung thêm metformin để điều trị.

Ngoài ra, nhằm mục đích làm giảm tốc phát triển của lông và tóc, bác sĩ sẽ kê cho người bệnh các loại thuốc tránh thai có tác dụng làm giảm androgen, Spironolactone (Aldactone) hay Eflornithine (Vaniqa),…

Can thiệp ngoại khoa chữa trị đa nang

Phương pháp tiếp theo đó là thực hiện các thủ thuật ngoại khoa. Tuy nhiên, để tiến hành người bệnh cần được kiểm tra lâm sàng và chuyên sâu, bao gồm:

• Xét nghiệm máu: Bác sĩ sẽ tiến hành đo nồng độ androgen, nghiệm pháp dung nạp glucose và cholesterol, triglyceride,…
• Siêu âm: Mục đích chính là kiểm tra hình thái của buồng trứng đa nang trên, mức độ dày của niêm mạc tử cung và xem buồng trứng đa nang 2 bên có không. Từ đó giúp các bác sĩ chẩn đoán các bệnh lý về cơ quan sinh dục như tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng, cổ tử cung và âm đạo.
  

  

Các thủ thuật can thiệp ngoại khoa để chữa bệnh bao gồm:

• Thủ thuật nội soi buồng trứng: Đây là một trong những chọn lựa chữa đa nang buồng trứng khá phổ biến. Bác sĩ sẽ tiến hành tiểu phẫu đối với mở ổ bụng để kích thích các lỗ nhỏ trong buồng trứng, từ đó nâng cao khả năng rụng trứng. Tác động của giải pháp này chỉ mang đến hiệu quả trong thời gian ngắn. Tuy nhiên có đến khoảng 50% phụ nữ mang thai trong khoảng tầm 1 năm kể từ khi nội soi buồng trứng.
• Mang thai trong ống nghiệm: Nếu không có biện pháp nào thích hợp chữa buồng trứng đa nang với bạn, thụ tinh trong ống nghiệm được xem là giải pháp ưu việt. Để làm biện pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng trứng cũng như tinh trùng để thực hiện quy trình thụ thai trong phòng thí nghiệm. Sau đó phôi sẽ được cấy vào tử cung của người nữ để phôi có khả năng phát triển thành bào thai.

Đây đều là những thủ thuật tiên tiến hàng đầu hiện nay, tuy nhiên chi phí khá cao và rủi ro cũng luôn tồn tại. Vì vậy bạn cần cân nhắc thật kỹ trước khi tiến hành để đảm bảo an toàn.

Áp dụng các bài thuốc Đông y xử lý dứt điểm bệnh

Một trong những phương pháp điều trị buồng trứng đa nang hiệu quả không thể bỏ qua đó là sử dụng các bài thuốc đông y. Các phương thuốc này sử dụng nguồn thảo dược thiên nhiên, vô cùng an toàn và lành tính.

Một số bài thuốc YHCT chữa đa nang bạn có thể tham khảo như sau:

• Bài thuốc số 1: 16g thục địa, 16g thù du nhục, 12g ba kích, 12g đương quy, 10g thỏ ty tử, 8g lộc nhung, 8g trí nhân, 8g sinh địa, 8g phục thần, 8g sơn dược, 8g viễn trí, 8g tục đoạn và 8g xà sàng tử.
• Bài thuốc số 2: 12g hoạt thạch, 10g trần bì, 12g phục linh. 8g thương truật, 8g hương phụ, 8g nam tinh, 8g bán hạ và 8g thần khúc.
• Bài thuốc số 3: 16g thục địa, 12g quy thân 12g, 12g bạch thược ,12g phục linh 12g xuyên khung, 8g phụ tử, 8g ngô thù du, 8g trần bì, 8g diên hồ sách, 10g mẫu đơn bì, 6g can khương, 4g quế chi và 12g ngải diệp.

Các bài thuốc trên bạn chỉ cần chuẩn bị nguyên liệu sạch, sau đó sắc uống ngày một thang. Nếu cho 750ml nước sắc còn 2 lần, mỗi lần bạn chắt lấy 250ml, trộn hai lần sắc chia uống 3 lần đều đặn. Lưu ý uống khi thuốc còn nóng, duy trì sử dụng liên tục đều đặn 2 tuần lễ.

• Bài thuốc số 4 (Phụ Khang tán): Gồm Hoàng bá, ích mẫu, đương quy, bạch chỉ, đan sâm, khổ sâm, bạc hà,… giúp phòng ngừa bệnh phụ khoa, cân bằng độ pH và bảo vệ âm đạo nữ giới,…

Bài thuốc số 4 dùng theo liều lượng chỉ dẫn của bác sĩ, thầy thuốc.

Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng các bài thuốc Đông y cho hiệu quả rất tốt nhưng phụ thuộc khá nhiều vào cơ địa của mỗi người. Hơn nữa, thời gian để phát huy hiệu quả cũng khá lâu nên bạn cần kiên trì, tránh bỏ dở giữa chừng.

Buồng trứng đa nang là bệnh lý rất dễ tái phát, đặc biệt là khi môi trường chúng ta đang sống có yếu tố gây hại khắp mọi nơi. Từ không khí chúng ta hít thở hàng ngày đến các loại thực phẩm chúng ta nạp vào cơ thể, cân bằng nội tiết tố cũng vì vậy mà bị mất đi.

Do đó chị em phụ nữa cần lưu ý một số điều dưới đây:

Đa nang buồng trứng nên bổ sung các thực phẩm sau: 

• Rau lá có màu đậm: Rau là nhóm thực phẩm giàu chất dinh dưỡng cho cơ thể, đặc biệt là canxi, sắt, vitamin, kẽm,…. Chúng đóng vai trò quan trọng trong tiến trình kiểm soát những triệu chứng của bệnh.
• Rau củ có màu sắc: Những loại củ có nhiều màu sắc chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp trung hòa những tác động xấu đối với sức khỏe. Chị em hãy bổ sung nhiều ớt ngọt, cà rốt, cà chua,… trong chế độ ăn hàng ngày.
• Trái cây: Giàu hàm lượng vitamin và khoáng chất, chất xơ giúp nâng cao hệ miễn dịch.

Thực phẩm chị em cần tránh: 

Ăn sai thực phẩm có thể khiến cho chị em phải đối diện với nhiều nguy hiểm khi bệnh tiến triển xấu đi. Bởi vậy các thực phẩm chị em cần kiêng để bảo vệ sức khỏe đó là:

• Thực phẩm làm gia tăng đường huyết: Chỉ số đường huyết (GI) tăng cao có thể làm cho hormone tăng cao dẫn đến rối loạn. Chị em nên tránh những loại thực phẩm có đường huyết cao như là bánh mỳ, hoa quả sấy khô, bún, gạo, kem, kẹo ngọt,…
• Thực phẩm làm từ sữa: Sữa tốt cho sự phát triển của cơ thể nhưng với chị em bị buồng trứng đa nang nên hạn chế. Bởi chúng có thể làm gia tăng nồng độ testosterone trong cơ thể, làm bệnh trở nên trầm trọng hơn.
• Chế phẩm từ đậu nành: Hạt đậu nành tốt cho chị em, tuy nhiên với bệnh buồng trứng đa nang đậu nành có thể khiến quá trình rụng trứng bị chậm. Chính điều này làm các triệu chứng bệnh nặng hơn.
• Chất kích thích (cafein, đồ có cồn): Chất kích thích làm hại đến thần kinh và làm suy yếu sức đề kháng của cơ thể. Do đó nếu muốn cơ thể tăng cường sức khỏe, chị em cần tránh xa những thực phẩm này.

Ngoài ra, chị em cần lưu ý thói quen sinh hoạt như sau:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân có thể là phương pháp bền vững làm giảm nồng độ insulin và androgen, từ đó khôi phục sự rụng trứng theo đúng chu kỳ. Chị em cần được chuyên gia dinh dưỡng tư vấn và khuyến khích thực hiện chế độ ăn đảm bảo dinh dưỡng cần thiết nhưng vẫn phù hợp với thể trạng.
• Duy trì thói quen sống khoa học: Bạn cần xây dựng cho mình một thói quen sống khoa học, lành mạnh. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả và tập thể dục giúp làm giảm lượng đường trong máu. Nếu người bệnh buồng trứng đa nang, cần gia tăng các hoạt động hàng ngày, như vậy sẽ làm ngăn cản hoặc chậm lại quá trình kháng insulin của cơ thể, phòng tránh bệnh tiểu đường và kiểm soát cân nặng.

Vậy là bài viết trên đã chia sẻ tới bạn về bệnh lý buồng trứng đa nang: nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị an toàn. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên, bạn đã hiểu hơn về bệnh lý này, từ đó biết cách phòng ngừa và nâng cao sức khỏe sinh sản. Đừng quên đi thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/ lần để đảm bảo an toàn!